.

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΤΙΣ 20:00 ΣΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Δ.ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ
Λεωφόρος Δημοκρατίας 19


Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014

Ένα ανάγνωσμα φαντασίας ημιάγριων βοσκών




Στέλιος Κανάκης
Η Αγρία Γραφή
Εκδόσεις: ΚΨΜ
Σελ.: 354

Επιστρατεύοντας τη σάτιρα, το χιούμορ και τον βιτριολικό λόγο, ο Στέλιος Κανάκης αποδομεί το αντιαισθητικά εφιαλτικό παραμύθι της Βίβλου

Πρόκειται για το πιο διαδεδομένο βιβλίο όλων των εποχών. Η Βίβλος, το θεόπνευστο βιβλίο, μπαίνει στο στόχαστρο του συγγραφέα. Ο βομβαρδισμός είναι ανηλεής από την πρώτη κιόλας γραμμή. Η πίστη – στην όποια βασίζει την αξία του αυτό το ιερό κείμενο – δεν προϋποθέτει έρευνα, διάβασμα ή αποδείξεις. Πρόκειται για το ιερό βιβλίο ενός λαού βοσκών, όπως σημειώνει ο συγγραφέας, που κατάφερε τελικά να αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του δυτικού πολιτισμού, κυρίως μετά την επικράτηση του χριστιανισμού. Ο συγγραφέας στρέφεται πριν από όλα εναντίον της πίστης, καθώς τάσσεται υπέρ του ορθολογισμού και της επιστήμης. Ωστόσο, η βαθύτερη εναντίωσή του έχει να κάνει με την απόφαση του ιουδαϊσμού να δημιουργήσει για το διηνεκές μια αυστηρά κλειστή λατρευτική κοινότητα.

Στην κορυφή αυτής της κοινότητας, η οποία θα ήταν ακριβέστερο να ονομάζεται εκκλησία παρά κράτος, στέκει ως απόλυτος ηγέτης ο αρχιερέας, ο άνθρωπος γύρω από τον οποίο συντάσσονταν οι ιερείς και οι λευΐτες, δηλαδή οι μη ιερείς που υπηρετούσαν στον ναό και ανήκαν στη φυλή του Λευΐ. Η ιδέα της θεοκρατίας βρήκε την τέλεια εφαρμογή της στον ιουδαϊσμό, όπως αυτό προκύπτει από το ιερό του ανάγνωσμα. Η εβραϊκή μυθολογία, όπως αποτυπώνεται στη Βίβλο μέσω και των σχετικών επηρεασμών που υπέστη από άλλους, πιο προηγμένους λαούς, έδωσε βέβαια εξωτερικά μια σαφέστερη ταυτότητα στον ιουδαϊσμό, ώστε στο μέλλον να μπορέσει να αντισταθεί αποτελεσματικότερα στις διάφορες προκλήσεις της Ιστορίας, ταυτόχρονα όμως σήμανε και τον οριστικό θρίαμβο της πνευματοκτόνου και οδυνηρής υποταγής στον Νόμο του Θεού.

Έχοντας κατορθώσει να επιβληθεί παγκοσμίως ως το πιο διαδεδομένο ανάγνωσμα του κυρίαρχου δυτικού πολιτισμού, η Βίβλος φαίνεται, μέσα από τις κραυγαλέες αντιφάσεις και αφέλειές της, να κρύβει το πολύτιμο μυστικό της πνευματικής της επικράτησης. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα στην «Αγρία Γραφή» στρέφεται απευθείας στο κείμενο, όπου τερατώδεις και τελείως άγριες – εκτός πολιτισμικών συνθηκών – ιστορίες κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν θρησκευτικό ηθικό κώδικα, ο οποίος επεβλήθη ως τρόπος ζωής και σκέψης στον πολιτισμένο κόσμο.

Έτσι, για παράδειγμα, η σχέση που έχουμε με το σώμα μας ή με τις ενοχές για τον τρόπο με τον οποίο δρούμε ή εκφραζόμαστε, συνδέονται άμεσα με το γράμμα της Βίβλου, ενός κειμένου δηλαδή που κυρίως έρχεται – σε ό,τι μας αφορά – σε βίαιη αντίθεση με τον ελληνικό πολιτισμό, δηλαδή τις δικές μας πολιτισμικές καταβολές, τα δικά μας ιερά κείμενα.

Ωστόσο, όσο εύκολα ο Αριστοτέλης αποσύρεται από την εκπαίδευσή μας (αν υπάρχει καν…) τόσο αδιανόητη θεωρείται η ιδέα έστω της αμφισβήτησης των Θρησκευτικών και κατά συνέπεια της Βίβλου, όπου προβάλλεται ευθαρσώς ο ιουδαϊσμός ως περιούσια κουλτούρα. Όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, ο ελληνοχριστιανικός τρόπος αντίληψης της ζωής σχετίζεται περισσότερο με τη Βίβλο παρά με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, με τη θεοκρατία παρά με τη δημοκρατία, με την έννοια ενός ασαφούς τριαδικού Θεού παρά με την έννοια του πολίτη.

Επιστρατεύοντας τη σάτιρα, το χιούμορ και τον βιτριολικό λόγο, ο Κανάκης αποδομεί το αντιαισθητικά εφιαλτικό παραμύθι της Βίβλου, όπου ο πανάγαθος Θεός είναι ταυτόχρονα ένας μισαλλόδοξος, εκδικητικός και αφόρητα μικροπρεπής γέρος, που περισσότερο μοιάζει να μισεί τους πιστούς - παιδιά του παρά να τους συμπονά και να τους στέργει…


Ξενοφών Α.Μπρουντζάκης
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ ART,
τεύχος 1818 στις 26 Ιουνίου 2014